Vakantie met een ingewijde: in de voetsporen van Charlotte Perriand naar Les Arcs

Het skioord Les Arcs met zijn 425 km pistes en uitzicht op de Mont-Blanc viert zijn 50-jarig bestaan. Tot groot genoegen van alle liefhebbers van wintersport, wandelen, maar ook… van architectuur! 20 jaar lang coördineerde Charlotte Perriand, visionair designer, de ontwikkeling van dit unieke wintersportdorp. Haar dochter Pernette Perriand-Barsac en schoonschoon Jacques Barsac nemen ons mee naar de Alpen voor een lesje architectuur.

Vanaf 1967 ontwikkelen Charlotte Perriand en Roger Godino, grondlegger van Les Arcs, eensgezind deze topwintersportbestemming, met als uitgangspunt een humanistische benadering van wintersportvakantie. Het autoloze dorp moet tegenwicht bieden aan de stad met een architectuur die opgaat in de omgeving.

Les Arcs in de Haute-Tarentaise, dat in 1968 werd geopend, viert zijn 50-jarig bestaan. Terwijl Arc 1600 ontwikkeld is voor privé-appartementen, zijn er in Arc 1800 vooral kleinere appartementen gebouwd, bedoeld voor de verhuur.

Charlotte Perriand was verliefd op de bergen. De gebouwen in Les Arcs zijn zeer vernuftig gebouwd: precisiewerk! Zij wist kleine oppervlaktes optimaal te benutten.

Charlotte Perriand ontwierp haar gebouwen altijd van binnenuit, in tegenstelling tot de academische opvatting over architectuur, die de voorkeur geeft aan mooie gevels. De relatie met buiten ontstaat door de panoramische ramen, die leefruimte en de bergen van elkaar scheiden. Mensen zeggen vaak dat ze zich prettig voelen in deze appartementen zonder dat ze kunnen uitleggen waarom.

Charlotte Perriand heeft zich nooit met decoratie bezig gehouden, een term waaraan ze altijd een grote hekel had. Al haar ontwerpen stonden in dienst van het gebruik en de behoeftes. Bij het ontwerpen lette ze op alles: de hoogte van een stapel borden, een karaf enz. De laatste keer dat ze in Les Arcs was constateerde ze dat de kasten hoger moesten worden gemaakt, omdat de skischoenen tegenwoordig hoger zijn dan vroeger.

De witte pleisterlaag op de muur is er niet voor de show. Die is aangebracht vanwege de akoestiek, net als de vloer. Charlotte Perriand liet niets aan het toeval over.

Om te kunnen voldoen aan de zeer krappe oplevertijden koos Charlotte Perriand in Les Arcs voor polyester prefab badkamers. Deze duurzame, avant-gardistische badkamers worden tegenwoordig beschouwd als collectors items door musea.

Er is een halfopen keuken en een zitgedeelte: revolutionair voor die tijd! Alles wat zij creëerde lijkt nu heel vanzelfsprekend, maar ze was haar tijd ver vooruit.

Dankzij de trapsgewijze bouw zijn er geen liften nodig. Het is een van de talrijke bouwprincipes die zij vanaf de jaren 1930 hanteerde voor woningcomplexen en recreatiewoningen. In Les Arcs komen al haar ideeën samen, haar droom komt uit. Het is haar grootste project. Ze wijdt 20 jaar van haar leven aan de bouw van Les Arcs, totdat ze de leeftijd van 86 jaar heeft bereikt.

De woningen zijn zodanig naast elkaar gebouwd dat je altijd een vrij uitzicht hebt op de omringende bergen. Het is een uniek en uitzonderlijk complex, ook al is de ontwikkeling van het dorp na het vertrek van Charlotte Perriand doorgegaan zonder haar supervisie.

De invloedrijke architectuur van Charlotte Perriand is nog steeds de standaard voor toegankelijke recreatiewoningen. Het is het enige dorp wereldwijd waar een vrouw de volledige supervisie over de bouw had, van het stedenbouwkundige aspect tot en met de keuze van de theelepeltjes. Les Arcs is een groot voorbeeld voor de architectuur.

Hoe kom je in Les Arcs